SİYASİ TARİH - 2 SORULARI VE CEVAPLARI
1) “Uluslar Baharı”nı kısaca açıklayınız.
-Sciliya'da
başlayan Fransa'daki 1848 Devrimiyle alevlenen ve kısa sürece tüm Avrupa'ya
yayılan devrimler dizisidir.
2) 1789 Büyük Fransız Devrimi’nden kısa süre sonra nasıl Napolyon gibi
bir otokrat
Fransa’nın başına geçmiştir? Kısaca açıklayınız.
-İtalya’yı
yenilgiye uğrattıktan sonra halkın gözüme girmeyi başarmıştır ayrıca Fransa’yı
dışarıda iyi temsil etmiştir. Aristokratlar, burjuvar ve papa ile iyi
geçinmiştir. Vergileri düzenleyip, papa ile gizli andlaşma yapmıştır. Ayrıca
tarafsız olması da halkın desteğini almasının nedenlerinden biridir.
3) 1815’te Avrupa devletler sisteminde yer almayan Osmanlı’nın 1856 Paris Barış
Andlaşmasıyla sisteme dahil edilmesinin amacı nedir?
-Osmanlının Dağıllması kendileri için daha büyük
bir sorun haline gelebileceği için Rusyanın aşırı büyüyüp sistemi bozmaması
için ,sistemdeki 4 devlet ,osmanlının sınırlarını kutsal saymıştır.Rusyada bu 4
devletten dolayı Osmanlıya saldıramayacağı için bunu kabul etmiştir.
Osmanlı'nın toprakları güvence altına alınmıştır. Asıl amaç Avrupa'daki güç
dengesini korumaktır.
4) 1830 Devrimleri hangi devletlerde yaşanmıştır?
-Fransa,
Belçika, Hollanda, İtalya, İspanya, Polonya, İngiltere, Avusturya
5) 1830 ve 1848 Devrimlerinin ortak özelliği nedir?
-Aynı anda
birden fazla yerde çıkmaları ve Avrupa'nın nerdeyse tamamını etkilemeleri.
6) 1848 Devrimleri hangi devletlerde yaşanmamıştır?
-İngiltere
ve Rusya'da yaşanmamıştır.
7) 1904-1905 Rus-Japon Savaşı’nın önemi nedir?
-Rusya
yenilince, yayılma ve ilgi sahasını Uzak Doğu'dan tekrar Balkanlara ve Osmanlı
İmparatorluğu üzerine kaydırdı. Balkanlardaki devletlerin korumacılığı rolünü üstlendi
ve Osmanlı'ya karşı çıkan Balkan ittifakının temelini atmış oldu.
-Beyaz ırk, ilk defa sarı ırka yenilmiştir.
8) ABD’nin üç önemli kurucusu kimlerdir?
-3 önemli
kurucusu; George Washington, Thomas Jefferson ve John Adams'dır.
9) Alman birliği ilk olarak nasıl kurulmuştur?
-Prusya
Kralı I. Vilhelm Alman Prensliklerini Prusya'ya bağlayarak Alman birliğinin
kurulmasını hedefledi. Bu süreçte Avusturya Alman prensliklerinin kendisine
bağlamayı amaçladı, ancak başarılı olamadı. Fransa ise kuzeyinde güçlü bir
Alman devletini istemediğinden Alman birliğinin kurulmasına karşı çıktı. Prusya
Fransa'yı yendikten sonra Alman birliğini ve Almanya İmparatorluğunu kurdu
(1871)
10)Almanya ne zaman Osmanlı’nın denge politikasındaki aktör olacaktır?
-Almanya
İngiltere'nin sömürgelerine giden yolları ele geçirmek ve İngiltere'nin
pazarlarına sahip olmak isityordu bundan dolayı Osmanlı'ya yakınlık
gösteriyordu. 1878'de İngiltere Osmanlı toprakları üzerindeki emellerinden
vazgeçince Osmanlı Almanya'ya yakınlık duydu. Bu sayede Almanya çeşitli
çıkarlar elde etti. Osmanlı'da 19. yyda denge politikası izlemeye başlamıştı,
çeşitli devletlerle yakın ilişkiler kurduktan sonra 1878'den itibaren Almanya
Osmanlı dış politikasında ön plana geçti.
11)Amerika Kıtası ne zaman keşfedilmiştir?
-1492 yılında Kristof Kolomb
tarafından keşfedilmiştir.
12)Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın üç sloganı nedir?
-Özgürlük,
Kardeşlik ve Bağımsızlık.
13)Amerikan iç savaşı ne zaman gerçeklemiştir?
-1861-1865
yılları arasında gerçekleşmiştir.
14)Bismarck ve II. Wilhelm’in dış politika yaklaşımları arasındaki
farkı açıklayınız.
-II.
Wilhelm yayılmacı bir politika izleyip Almanya'nın dünya üzerindeki en önemli
güç olmasını amaçlamıştır ve büyük bir sömürge imparatorluğu kurmak istemiştir.
-Bismarck
ise Alman birliğini korumaktan yana olmuştur. Rusya ve Fransa'nın kuracağı bir
ittifaktan korkup iki ülkenin birbirlerine yakınlaşmasını engelleyecek
politikalar düşünmüştür.
-Bismark
giderek güçlenen iş partisini, Sosyal Demokrat partiyi gerekirse orduyla ezmek
istiyordu fakat II. Wilhelm ise işe iç savaşta kan dökmekle başlamak niyetinde
değildi.
15)Büyük Fransız Devrimi’nden sonra Fransa’ya neden savaş açılmıştır?
-Diğer
Avrupalı devletler feodal sistemin yıkılmasının halklara örnek teşkil
edebileceğinden korkmuşlardır. Fransa’dan kaçan asiller Avrupa monarklarını
Fransa’ya karşı kışkırtmışlardır. Fransız medyasının Avrupa halkını da
kışkırtması.
16)Büyük Fransız Devrimi’nden sonra kral ve kraliçe neden hemen idam
edilmemiştir?
Avrupa’da o
zaman hanedanlık sistemi vardı. Kral ve Kraliçe Avrupa’daki bazı kralların
akrabalarıydılar. Bu devletlerin tepkisinden korkulduğu için hemen idam
edilmemişlerdir.
17)Büyük Fransız Devrimi’nin düşünsel önderleri kimlerdir?
Büyük
Fransız Devriminin düşünsel önderleri; Diderot, Jean-Jacques Roussau, Voltaire
ve Montesquieu’dur.
18)Büyük Fransız Devrimi’nin Fransa’ya kısa, orta ve uzun vadede
etkileri neler
olmuştur?
Kısa vadede
ülkede çıkan birçok ayaklanma ve isyanlar bir kaos ortamı yaratmıştır. Yaşanan
ihtilal Fransa'yı ekonomik olarak da olumsuz etkileyecek yüksek enflasyon ve
aşırı fiyat artışları görülecektir. İhtilali tehdit olarak gören Avrupalı
monarklar ile Fransız halkı karşı karşıya gelmişlerdir. Bu yüzden aralarında
bir çok savaş yaşanmıştır. Halk yönetim üzerindeki gücünü farketmiştir.
Orta vadede
Napolyon'un imparatorluk koltuğuna oturmasına ve Avrupa'da Fransa'yı büyük bir
güç haline getirmesine sebep olmuştur. Napolyon Avrupa'nın büyük bir kısmını
kontrol altına almıştır. Fethettiği yerlerin başına akrabalarını geçirmiştir.
Fransa Avrupa'nın nerdeyse tamamında söz sahibi olmuştur.
Uzun vadede
ise ülke içerisinde demokrasinin beşiği olarak karşımıza çıksada daha önceden
kurmuş olduğu sömürge imparatorluğunununda sonunu getirecek bir
ihtilaldir.özellikle Cezayir'de halk kendi kültür değerlerini korumak ve milli
devletlerini kurmak amacıyla fransaya karşı ayaklanacaktır, bu da uzun vadede
Fransa'nın hem ekonomik hemde dünya gücü bakımından oldukça zayıflamasına sebep
olacaktır. Başlattığı milliyetçilik akımı belkide 1. ve 2. Dünya Savaşının
başlamasına Fransa'nın savaşa girmesine de sebep olacaktır.
19)Büyük Fransız Devrimi’nin Osmanlı’ya kısa, orta ve uzun vadede
etkileri neler
olmuştur?
Kısa
vadede: İhtilal ile ortaya çıkan eşitlik ve insan hakları kavramları Osmanlı
başlarda olumlu etkilemiştir çünkü müslüman ülkesi olduğu için Avrupa'da ki
katı ayrımcılık Osmanlı'da bulunmuyordu. Başlarda Osmanlı ihtilale kayıtsız
kaldı ve tarafsızlığını ilan etti. Hatta bunu Avrupa'nın sonu olarak görüyordu.
Osmanlı padişahı III. Selim Fransız İhtilalini desteklemiştir.
Orta
Vadede: Fransızlar Avusturya ve Rusya gibi Osmanlı'nın düşmanlarıyla savaş
halindeyken Osmanlı devleti biraz olsun rahatlamış ve ülke çapında çeşitli
ıslahatlar ve inkılaplar yapılmıştır. Fransa ayrıca Mısır'ı da işgal etmiştir
fakat Osmanlı tarafından yenilgiye uğratılmıştır.
Uzun
Vadede: Osmanlı milliyetçilik akımından etkilenmiştir. Bünyesinde bulunan
uluslar birer birer isyan çıkarmaya başlamış ve bağımsızlıklarını
kazanmışlardır. Büyük devletler de her fırsatta Osmanlıya bağlı ulusları
kışkırtmaya başlamıştır. Artık büyük devletler Osmanlı’nın içişlerine müdahale
ediyorlar ve her taraftan Osmanlıyı çökertmeye çalışıyorlardı. Sonuçta Osmanlı
kendi topraklarının müdaafasını büyük devletlere bırakmıştır. Ekonomisi de
çökmüştür. Sonuçta I. Dünya savaşından da yenik ayrıldıktan sonra Osmanlı
Devleti yıkılmıştır.
20)Büyük Fransız Devrimi’nin üç sloganı nedir?
-Özgürlük,
Kardeşlik ve Eşitlik
21)Büyük Fransız Devrimi’nin aşamaları nelerdir?
-Eta
Jenero’nun Toplanması: 5 Mayıs 1789’da versay sarayında soylular, rahipler ve
halk temsilcilerinin katılımıyla eta jenero toplandı. Çoğunluğu oluşturan halk
temsilcileri eta jenoroyu ulusal meclis ilan etti. Ulusal meclis kendini kurucu
meclis ilan etti ve anayasa hazırlamaya girişti.
-Kurucu
Meclis: paris2te halk meclisin dağıtılacağı haberi üzerine mutlakıyetin sembolü
olan Bastil hapishanesini bastı. Hazırlanan anayasanın başına insan ve yurttaş
hakları maddesi kondu.
-Yasama
Meclisi 81791-1792):Bu dönemde Fransa’da yeniden krallık rejimini kurmak
isteyen ülkelerle savaşlar yapıldı. Ulusal duygular yükseldi.
-Konvansiyon
Meclisi (1792-1795): Krallık kaldırılarak cumhuriyet ilan edildi. Kral
yargılanarak idam edildi. Eşitlik sağlandı, güçler birliği ilkesi kabul edildi.
-Direktuvar
Dönemi (1795-1799): Yürütme gücü meclis tarafından seçilen beş kişilik
direktuvar kuruluna verildi. Ayaklanmalar bastırıldı. Napolyon’un şöhreti
arttı. Mısır seferi düzenlendi.
-Konsüllük
Dönemi (1799-1804): Napolyon yönetimi ele aldı. Kendini ömür boyu konsül
seçtirdi. Daha sonra imparator oldu (1804)
22)Büyük Oyun nedir?
Büyük Oyun,
19. ve 20. yüzyıllarda, Rus Çarlığı ile Britanya İmparatorluğu arasında geçen,
Orta Asya'da üstünlük sağlama çekişmesine İngilizlerce verilen addır.
23)Çin’i Batı’nın sömürgesi yapan üç isyan nedir?
-Afyon
Savaşı
-Talping
Ayaklanması
-Boxer
Ayaklanması
24)Demiryollarının kuruluş amacı nedir?
-Uluslarası
ticareti yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuştur. Kapitalizm için büyük öneme
sahiptir.
25)Doğu Sorunu nedir?
Osmanlı
İmparatorluğu'nun parçalanmaya başlamasıyla 19. yüzyıldan sonra ortaya çıkan
uluslararası diplomatik sorun.
26)Doğu Sorunu’nun aşamaları nelerdir?
19.
yüzyıl'ın ilk yarısında Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün korunması:
Osmanlının topraklarının bütünlüğünü Avrupalı devletlere dayandırarak onlara
birçok ödün vermesi Avrupalı devletlerin işine geliyordu. Ayrıca kendi
içlerinde toprakların paylaşılması konusunda çıkabilecek çatışmalardan
korkuyorlardı.
19.
yüzyılın ikinci yarısında Avrupa'daki topraklarının paylaşılması: Balkanlarda
çıkan isyanlardan dolayı tek tek topraklarını kaybetmeye başlayan Osmanlı 93
harbinde Rusya'ya yenilince batılı devletler araya girdiler ve Avusturya-Macaristan Bosna-Hersek'i, Britanya
da Kıbrıs ve Mısır'ı aldı. Sırbistan, Romanya ve Karadağ'ın sınırları
genişletildi
20.
yüzyıl'da da tüm topraklarının paylaşılması:
Osmanlı I. Dünya savaşından yenik çıkınca Ortadoğu'daki eski Osmanlı
topraklarında Britanya ve Fransa denetiminde bir dizi devlet kuruldu. Ayrıca
Anadolu ve boğazların bulunduğu bölgede paylaşılmak istendi fakat Kurtuluş
Savaşı sonrasında Avrupalı devletlerin bu planları suya düşmüş oldu.
27)Dünya Tarihi açısından en önemli dört demiryolu nedir?
-İstanbul-Bağdat Demiryolu
-Trans
Sibirya Demiryolu
- Şark Ekspresi(Orient
Express)
-ABD
Kuzey-Güney demiryolu.
28)Emperyalizm nedir? Aşamalarıyla açıklayınız.
-Özellikle
Avrupa'nın büyük devletlerinin 19. yyda öteki kıtaların üzerinde
genişlemelerine verilen addır.
-
Emperyalizm 3 evreden oluşmaktadır. 1.evre:16.yüzyıla kadar olan
imparatorlukların genişlemesi evresi 2.evre:Coğrafi keşiflerle başlayıp
19.yüzyıla kadar devam etmiştir. 3.evre ise 1880'lerde sömürgelere yeniden ilgi
duyulmasıyla başlamıştır ve günümüze değin uzanmaktadır.
-Askeri,
Kültürel ve Ekonomik Emperyalizm.
29)Fransa’da kaç cumhuriyet kurulmuştur?
-Fransa'da
toplam 5 cumhuriyet kurulmuştur.
30)I. Dünya Savaşı sonunda hangi üç imparatorluk parçalanmıştır?
-Avusturya-Macaristan
İmparatorluğu
- Almanya
İmparatorluğu
-Osmanlı İmparatorluğu
31)I. Dünya Savaşı’nın diğer adı nedir?
-Emperyal
savaş.
32)İngiltere’nin klasik Avrupa politikası nedir?
-Böl,
parçala ve yönet. Avrupa'da İngiltere'den üstün devlet olmamalı.
33)İngiltere’ye pazar olmak istemeyen Avrupa devletleri nasıl bir
önlem almışlardır?
-Aynı
tarihlerde sanayi devrimlerini tamamlamamamış olan Fransa, Almanya, Avusturya
ve Amerika yüksek gümrük vergileri koyup İngiliz mallarının ülkelerine
girmesine engel olmuşlardır.
34)İtalya ve Almanya’nın siyasi
birliklerini sağlama süreçleri arasındaki temel farklar
nedir?
-İtalya
birliğini parça parça yıllar içinde sağlamıştır, Almanya ise tek bir oluşum ile
birliğini tamamlamıştır.
35)Kaç Amerikan kolonisi İngiltere’ye isyan etmiştir?
-13
Amerikan Kolonisi Britanya’ya isyan etmiştir.
36)Napolyon’u Napolyon yapan barış andlaşmasının ismi nedir?
-Compo-Formio
Andlaşması.
37)Napolyon’u yenilgiye uğratan ilk devlet hangisidir
Suriye’yi
işgal eden Napolyon’u Akka’da Osmanlı Devleti ilk kez yenilgiye uğratmıştır.
38)Napolyon’un Mısır Seferi’nin amacı nedir?
-Hindistan
yolunu ele geçirip, İngiltere’yi teslim olmaya zorlamak.
39)Osmanlı’ya “Hasta Adam” yakıştırmasını kim yapmıştır?
Rus Çarı I.
Nicholas(II. Nicholas) yapmıştır, fakat Osmanlı'ya Kırım savaşında yenilip
savaş sırasında ölmüştür. Ayrıca Rus İmparatorluğu Osmanlı'dan önce
yıkılmıştır. (1917)
40)Proleterya nasıl ortaya çıkmıştır?
-Proletarya,
Feodalizmin çözülmesiyle mülksüzleşen insanların, Emek gücünü belli bir ücret
karşılığında satmaktan başka yaşam seçeneği kalmamasıyla ortaya çıkan,
üretimdeki konumları itibariyle belirli bir grup oluşturan kesimin sınıfsal
olarak tanımlanmasıdır..
41)Rusya’nın savaş taktiği nedir?
-Kendi
topraklarına ve iklimine geri çekilip hava koşullarını lehine çevirdikten sonra
işe koyulmak.
42)Sanayi Devrimiyle Endüstri Devrimi arasındaki fark nedir?
Sanayi
devriminde kömür ve demir, endüstri devriminde krom ve çelik hammadde olarak
kullanılmıştır.
43)Türklerin Avrupa’daki ilerleyişi nasıl durdurulmuştur? Aşamalarıyla
açıklayınız.
-İlk olarak
Karlofça Andlaşması ile Orta Avrupa'daki Osmanlı egemenliği sona ermiştir.
-Daha sonra
yapılan Pasarofça andlaşması ile de ilerleyiş tamamen durmuş ve Osmanlı buna
girişimde bile bulunamayacak bir devlet haline gelmiştir.
44)Viyana Sistemi nedir, Dünya
Tarihi’ne kısa, uzun ve orta vadede etkileri neler
olmuştur?
Viyana
sistemi kısaca Avrupa'da bir güç dengesi oluşturmayı amaçlayan, tek bir
devletin üstün güç olmaması için yapılan andlaşmalar ve diplomatik ilişkilerin
tümüne verilen addır.
Kısa vadede
Avrupa'da güç dengesinin değişimine sebep oldu.(siyasi haritanın yeniden
oluşturulması. Fakat sınırlar çizilirken dil,din ve ırk ayrımları göz önünde
bulundurulmadığı için kalıcı olamadı. Orta vadede 1830 devrimlerine ve yeni
ihtilallere sebep oldu. Uzun vadede ise günümüz örgütlerine ve çok taraflı
diplomasinin başlamasına öncülük etmiştir.(BM)
45)Viyana Sistemi’nin iki zayıf noktası nedir?
-Doğu
sorunu: Balkanlar’da Rus yayılmacılığı ve Avusturya-Rusya mücadelesi.
-Ulusçuluk:
Rusya’nın desteklediği ulusçuluk akımları.
